ՀՀ 2015 թվականի պետական բյուջեի նախագծով ՀՀ գյուղատնտեսության նախարարարության կողմից իրականացվող ծրագրերի ընդհանուր բնութագիրը
2014-10-31
2015 թվականի համար գյուղատնտեսության նախարարության կողմից իրականացվող ծրագրերին ՀՀ պետական բյուջեի նախագծով նախատեսված է հատկացնել 10 մլրդ 25 մլն 500 հազար դրամ, որից` 7 մլրդ 560 մլն 700 հազար դրամ (բյուջետային ծրագրերի համար, իսկ վարկային և դրամաշնորհային ծրագրին նախատեսվում է ուղղել 2 մլրդ 464 մլն 800 հազար դրամ:
2015 թվականին գյուղատնտեսության ոլորտում քաղաքականությունն ուղղված կլինի ռեսուրսային ներուժի օգտագործման մակարդակի բարձրացմանը, գյուղատնտեսությունում օգտագործվող հիմնական ռեսուրսների` հանքային պարարտանյութերի, դիզելային վառելանյութի և վարկերի մատչելիությանը: Հետևողական աշխատանքներ կիրականացվեն առավել անբարենպաստ պայմաններում տնտեսավարող սուբյեկտների վարկային տոկոսադրույքի սուբսիդավորման և նպատակային ծրագրերի համաֆինանսավորման միջոցով ագրարային ոլորտում տարբեր տնտեսավարման ձևերի զարգացման ուղղությամբ:
Ընդհանուր առմամբ, 2015 թվականի պետական բյուջեի նախագծով նախատեսվում է իրականացնել գյուղատնտեսության ոլորտի կայունությունն ապահովող և զարգացման նախադրյալներին ուղղված հետևյալ ծրագրերը.
Գյուղատնտեսության նախարարի և նախարարության աշխատակազմերի պահպանման ծախսերի իրականացման համար պետական բյուջեի նախագծով նախատեսվում է 641 մլն 600 հազար դրամի ընթացիկ ծախսերի իրականացում, որը ուղղվում է նախարարի և նախարարության աշխատակազմի պահպանությանը (նախարարի աշխատակազմի աշխատողների թիվը կազմում է 24, իսկ նախարարության աշխատակազմի աշխատողների թիվը 124 հաստիքային միավոր):
Ըստ առանձին ծրագրերի նախատեսվում է հետևյալ աշխատանքների իրականացումը:
· <<Սերմերի որակի ստուգման ու պետական սորտափորձարկման միջոցառում-
ների ծրագիր>>:
Ծրագրի իրականացմանն է նախատեսվում ուղղել 58 մլն 900 հազար դրամ:
Այս ծրագրի իրագործումը հնարավորություն է ընձեռում կանխել գյուղատնտեսական մշակաբույսերի
ցանքային ցածրորակ ունեցող սերմերի և տնկանյութի օգտագործումը, և ապահովել կոնդիցիոն
սերմերի վերարտադրությունը, ինչպես նաև բույսերի նոր սորտերի կազմի ընդլայնումը, որն իրականացվում է հայ սելեկցիոներների կողմից բուծված և շրջանացված նոր սորտերի սորտափորձարկման միջոցով:
· <<Բույսերի պաշտպանության միջոցառումների ծրագիր>>:
Ծրագրի իրականացման համար 2015 թվականին նախատեսվում է ուղղել 150 մլն դրամ:
Ծրագիրը ներառում է անտառի վնասատուների և հիվանդությունների դեմ ավիացիայի միջոցով, ինչպես նաև
վնասատուների և մորեխների դեմ պայքարի աշխատանքների իրականացումը շուրջ 83 հազ. հա տարածության վրա:
Նշված ծրագիրը շարունակական է և ծրագրի իրականացումը նախորդ տարիներին տվել է դրական արդյունքներ:
· <<Հողերի ագրոքիմիական հետազոտության և բերրիության բարձրացման միջոցառումների ծրագիր>>:
Ծրագրի իրականացմանը նախատեսվում է ուղղել 70 մլն 200 հազար դրամ:
Նախատեսվում է 84.6 հազ. հեկտար գյուղատնտեսական նշանակության հողատարածքների վրա ագրոքիմիականդաշտային հետազոտությունների իրականացում։ Կիրականացվի 71.4 հազ. փորձանմուշների լաբորատոր փորձաքննություն: Կկազմվի և 170 համայնքների կհանձնվի ագրոքիմիական քարտեզների ու մշակաբույսերի պարարտացման գիտականորենհիմնավորված երաշխավորագրեր։
· <<Գյուղատնտեսական կենդանիների պատվաստումների ծրագիր>>:
Նախատեսվում է ուղղել 1 մլրդ 188 մլն 600 հազար դրամ:
Կիրականացվեն գյուղատնտեսական կենդանիների առավել վտանգավոր հիվանդությունների 8 կանխարգելիչ և 2 ախտորոշիչ միջոցառումներ: Ընդհանուր վերցրած կիրականացվի շուրջ 6.0 մլն պայմանական գլխի պատվաստում:
Պատվաստուկների, ախտորոշիչ և ախտահանիչ նյութերի ձեռք բերմանը կուղղվի 594 մլն դրամ, իսկ համայնքներում գործող 650 անասնաբույժների վարձատրությանը` 594 մլն 600 հազար դրամ:
Ծրագրի իրականացումից ակնկալվում է կայուն անասնաճարակային վիճակի ապահովում:
· <<Անասնաբուժական կարանտինային սահմանափակումների իրականացման ծրագիր>>:
Ծրագրի իրականացմանը նախատեսվում է ուղղել 49 մլն 800 հազար դրամ:
Ծրագրի իրականացման խնդիրն է՝ կենդանիների վարակիչ հիվանդությունների, համաճարակների, բույսերի կարանտինի բռնկման դեպքում հանրապետությունում կարատինային սահմանափակումների իրակնացումը և հիվանդությունների տարածման կանխարգելումը ինչպես նաև վտանգավոր սննդամթերքի, վտանգավոր անասնակերի, սննդամթերքի և անասնակերի հետ շփող վտանգավոր նյութերի, վտանգավոր սննդային և կերային հավելումների ոչնչացման աշխատանքներին մասնակցությունը:
· <<Գյուղական խորհրդատվական ծառայություններ ծրագիր>>:
Վերջինիս իրականացմանը նախատեսում է ուղղել 395 մլն 800 հազ. դրամ:
Ծրագրի շրջանակներում կիրականացվեն հետևյալ միջոցառումները՝ հանրապետության մարզերում ագրարային ոլորտի տնտեսվարող սուբյեկտներին մասնագիտական խորհրդատվությամբ ապահովում, նոր տեխնոլոգիաների գնահատման և ցուցադրական ծրագրերի իրականացում, դաշտային ուսուցումների և փորձացուցադրական աշխատանքների կազմակերպում, լրատվական և տեղեկատվական, մարքետինգային խորհրդատվական ծառայությունների մատուցում:
· <<Անասնաբուժասանիտարիայի, սննդամթերքի անվտանգության և բուսասանիտարիայի ոլորտներում ծառայությունների մատուցում ծրագիր>>:
Ծրագրի իրականացմանը նախատեսվում է ուղղել 134 մլն 100 հազ. դրամ և ակնկալվում է իրականացնել հետևյալմիջոցառումները`
o Հանրապետությունում կարանտին և առավել վնասակար օրգանիզմներով վարակվածության արեալի ճշտում,գյուղատնտեսական նշանակության հողատեսքերում կատարված դիտարկումների իրականացում 250.0 հազ. հեկտարի վրա։
o Հանրապետությունում կենդանիների ինֆեկցիոն հիվանդությունների նկատմամբ կայուն
անասնահամաճարակային վիճակի ապահովում, կենդանիների և մարդու համար ընդհանուր վարակիչ հիվանդություններից բնակչությանպաշտպանություն հանրապետության 915 համայնքներում։
· <<Գյուղատնտեսության ոլորտին տրամադրվող վարկերի տոկոսադրույքների սուբսիդավորման ծրագիր>>:
Ծրագրի իրականացմանը 2015 թվականին նախատեսվում է ուղղել 1 մլրդ 163 մլն դրամ:
2015 թվականին բյուջեի նախագիծը ենթադրում է գյուղացիական տնտեսություններին տրամադրվող սուբսիդավորման 50 տոկոսի աճ` հասցնելով այն վարկերի տոկոսադրույքի 6 տոկոսային կետի և ՀՀ 2014 թվականի պետական բյուջեով հաստատված 872.5 մլն դրամի դիմաց 2015 թվականին հատկացնել 1 մլրդ 163 մլն դրամ:
Վարկերի տոկոսադրույքների սուբսիդավորումը կիրականացվի հանրապետության 915 համայնքներում: Կսուբսիդավորվի վարեկերի տոկոսադրույքի 6 տոկոսային կետին համարժեք մասը:
Ծրագրի իրականացմամբ վարկերի մատչելիության բարձրացումը հնարավորություն կտա լուծել գյուղատնտեսությունում տնտեսվարողների առջև ծառացած մի շարք խնդիրներ, նախադրյալներ կստեղծվի արտադրության ծավալների ավելացման և ոլորտի զարգացման համար:
· <<Անտառապահպանական աշխատանքների ծրագիր>>:
2015 թվականին ծրագրի իրականացմանն է նախատեսվում ուղղել 1 մլրդ 201 մլն 200 հազ. դրամ: Կիրականացվի ավելի քան 344.2 հազ. հեկտար անտառային տարածքների պահպանություն:
Պետական բյուջեով նախատեսված միջոցներն ամբողջությամբ ուղղվում են անտառային տնտեսության աշխատողների աշխատավարձի ապահովմանը:
Վերջին տարիներին ծրագրի իրականացման արդյունքում էականորեն կրճատվել է անտառների գրանցված ապօրինի հատումները և անտառային հրդեհները:
· <<Անտառային պետական մոնիտորինգի իրականացման ծրագիր>>:
Վերջինիս նախատեսում է ուղղել 54 մլն 600 հազ. դրամ:
Ծրագիրն ուղղված է հանրապետությունում անտառների ապօրինի հատումների, բնափայտի անօրինական տեղափոխման, իրացման, անտառածածկ տարածքների, բնափայտի պաշարների, անտառների ու անտառային հողերի քանակական ու որակական փոփոխությունների, անտառվերականգնման, անտառային հրդեհների, հիվանդությունների և վնասատուների տարածվածության և բացասական այլ գործողությունների վերաբերյալ տվյալների հավաքագրմանն:
Ծրագիրով նախատեսվում է իրականացնել 300.0 հազ. հա անտառային տարածքների, ինչպես նաև 70.0 հազ. հա արգելոցների ու ազգային պարկերի մասնակի ուսումնասիրություններ և դիտարկումներ:
Պետական բյուջեով նախատեսված միջոցներից 39.3 մլն. դրամը ուղղվում են աշխատողների աշխատավարձին իսկ 15.3 մլն դրամը կազմակերպության ծախսերին:
· <<Պետական աջակցություն գյուղատնտեսական hողոգտագործողներին, ազոտական, ֆոսֆորական ևկալիումական պարարտանյութերի մատչելի գներով տրամադրման ծրագիր>>:
Վերջինիս իրականացմանը նախատեսում է ուղղել 1 մլրդ 829 մլն 400 հազ. դրամ, որից սուբսիդավորումը կազմում է 1 մլրդ 596 մլն դրամ այդ թվում՝ ազոտական պարարտանյութը 1 մլրդ 238 մլն 700 հազ. դրամ, ֆոսֆորական պարարտանյութը211 մլն 600 հազ. դրամ և կալիումական պարարտանյութը 145 մլն 700 հազ. դրամ, իսկ տեղափոխման ծախսերը 233 մլն 400 հազ. դրամ:
Հաշվարկը կատարված է հիմք ընդունելով 2014 թ. իրականացված ծրագրի ծավալները, որոնք սակայն ՀՀ մարզպետարաններից ներկայացված վճարունակ պահանջարկի հիման վրա կարող է փոփոխության ենթարկվել: Ներկայումս հանրապետության մարզպետարաններից պահանջարկը հավաքագրվում է:
Ծրագրով նախատեսվում է գյուղատնտեսական հողօգտագործողներին մատչելի գներով մինչև 40000 տոննա ազոտական, ֆոսֆորական և կալիումական պարարտանյութերի տրամադրում, ընդ որում՝ ազոտական պարարտանյութի 50 կգ զանգվածով մեկ պարկը կտրամադրվի 6000 դրամով, իսկ ֆոսֆորական և կալիումականը 7000 ական դրամով:
Ծրագրից հնարավորություն ունեն օգտվելու հանրապետության գյուղատնտեսությունում բոլոր տնտեսավարողները:
· <<Պետական աջակցություն գյուղատնտեսական հողոգտագործողներին, դիզելային վառելանյութի մատչելի գներովտրամադրման ծրագիր>>:
Վերջինիս իրականացմանը նախատեսում է ուղղել 1 մլրդ 260 մլն 600 հազ. դրամի սուբսիդիա:
Ծրագրով նախատեսվում է գյուղատնտեսական հողօգտագործողներին մատչելի գներով՝ 1 լիտրը 350 դրամով մինչև 14.3 մլն լիտր դիզելային վառելանյութի տրամադրում:
Տվյալ ծրագրից նույնպես հնարավորություն ունեն օգտվելու հանրապետության գյուղատնտեսությունում բոլոր տնտեսավարողները:
Նշված և նախորդ ծրագրով ամբողջությամբ բավարարվում է հանրապետության մարզերի գյուղատնտեսությունում տնտեսավարողների դիզելային վառելանյութի և հանքային պարարտանյութերի պահանջարկը` շուկայականից էականորեն ցածր գներով:
<<Գյուղատնտեսության ոլորտին տրամադրվող վարկերի տոկոսադրույքների սուբսիդավորում>>, <<Պետական աջակցություն գյուղատնտեսական Հողոգտագործողներին, ազոտական, ֆոսֆորական և կալիումական պարարտանյութերի մատչելի գներով տրամադրում>>, <<Պետական աջակցություն գյուղատնտեսական Հողոգտագործողներին, դիզելային վառելանյութի մատչելի գներով տրամադրում>> երեք ծրագրերի գծով 2015 թվականի բյուջեի նախագծով նախատեսվում է հատկացնել՝ 4 մլրդ 19 մլն 600 հազ. դրամի սուբսիդիա:
Նշվածից բացի, հանրապետության անասնապահության զարգացման համար կարևորվում է <<Համայնքներիգյուղատնտեսական ռեսուրսների կառավարման և մրցունակության>> վարկային ծրագիրը: Նախատեսվում է 2015 թվականին ուղղել 2 մլրդ 464 մլն 800 հազ. դրամ միջոցներ:
Գործող ծրագրի շարունակման համար 2015թ. նախատեսվում է հատկացնել 958 մլն 840 հազ. դրամ:
Ծրագրի նպատակն է աջակցել անասնապահական ուղղվածություն ունեցող բարձր լեռնային և սահմանամերձ համայնքներին` հեռագնա արոտների անցանելիության ապահովման, ջրարբիացման, դեգրադացված արոտների վերականգնման, ինչպես նաև կաթի ընդունման և վերամշակման կարողությունների ստեղծման միջոցով:
Մասնավորապես, ծրագրի շրջանակնեում 2015 թվականին նախատեսվում է 19 համայնքում կառուցել շուրջ 52 կմ ջրարբիացման համակարգ, տեղադրել 52 խմոց, որը լիարժեք օգտագործելի կդարձնի շուրջ 37 հազար հա արոտավայր: Համայնքների արոտօգտագործողների կոոպերատիվների համար ձեռք կբերվի շուրջ 230 միավոր գյուղատնտեսական տեխնիկա, որից 40 միավոր տրակտոր:
Ծրագրով նախատեսված 6 մարզերից 2-ում (Գեղարքունիք և Տավուշ) 2015 թվականին կստեղծվեն անասնաբուժական սպասարկման կենտրոններ, որոնք անասնաբուժական, արհեստական սերմնավորման ծառայություններ կմատուցեն անասնապահական տնտեսություններին:
Ծրագրի իրականացումը կնպաստի բնական կերհանդակների օգտագործման արդյունավետության բարձրացմանը, անասնապահության զարգացմանը, տնտեսությունների եկամուտների ավելացմանը: Ծրագիրը կխթանի նաև գյուղատնտեսությունում կոոպերացիայի զարգացմանը:
2015թ. կմեկնարկի Համայնքների գյուղատնտեսական ռեսուրսների կառավարման և մրցունակության երկրորդ ծրագիրը: Ծրագրի իրականացման համար 2015թ. նախատեսվել է հատկացնել 1 մլրդ 259 մլն 400 հազ. դրամ:
Ծրագիրը կշարունակի համայնքներում իրականացնել արոտների արդյունավետ կառավարման և անասնապահության զարգացմանն ուղղված ծրագրերը, որը կիրականացվի հանրապետության 8 մարզերում (Շիրակ, Արարատ, Լոռի, Տավուշ, Գեղարքունիք, Սյունիք, Վայոց Ձոր և Կոտայք): Նախատեսվում է մինչև 2019թ. ծրագիրն իրականացնել ևս 100 համայնքում, որից 25-ը կմեկնարկի 2015 թվականին:
Համայնքների գյուղատնտեսական ռեսուրսների կառավարման և մրցունակության երկրորդ ծրագրի շրջանակներում իրակացվելու են նաև արժեշղթայի զարգացմանն ուղղված ծրագրեր, որոնք կնպաստեն գյուղատնտեսական մթերքների արտադրության, վերամշակման, իրացման խնդիրների լուծմանը և կատարելագործմանը:
Նշվածի հետ մեկտեղ ՀՀ պետական բյուջեի միջոցներով նախատեսված ծրագրերից բացի կիրականացվեն այլ ծրագրեր և միջոցառումներ ուղղված ոլորտի առջև ծառացած հետևյալ առաջնահերթ խնդիրների լուծմանը`
· Հողային ռեսուրսների նպատակային օգտագործման մակարդակի բարձրացումը:
· Անասնաբուծության տոհմային գործի կազմակերպումը, մասնավորապես, գյուղատնտեսական կենդանիների տոհմային և մթերատու հատկանիշների բարելավումը, արհեստական սերմնավորման գործընթացում արդյունավետմեխանիզմների և տեխնոլոգիաների ներդրումը:
· Տնտեսավարման ձևերի կատարելագործումը, մասնավորապես գյուղատնտեսությունում կոոպերացիայի, տնտեսավարողների համատեղ գործունեությունը խթանելու մեխանիզմների ներդրման միջոցով՝ արտադրության արդյունավետության բարձրացումը: <<Գյուղատնտեսական կոոպերատիվների մասին>> ՀՀ օրենքի ընդունումը:
· Առաջնահերթ խնդիր է նաև գյուղատնտեսության ոլորտում ապահովագրական համակարգի աստիճանական ներդրման համար նախադրյալների ստեղծումը և քայլերի ձեռնարկումը, մասնավորապես փորձնական ծրագրի իրականացումը:
· Գյուղատնտեսության տեխնիկական հագեցվածության, մասնավորապես մատչելի պայմաններով գյուղատնտեսական տեխնիկայի մատակարարման աշխատանքների շարունակումը:
· Գյուղատնտեսության օրենսդրական դաշտի բարելավումը, մասնավորապես <<Գյուղի և գյուղատնտեսության մասին>> ՀՀ օրենքի նախագծի լրամշակումը և ընդունումը:
Այսպիսով, հակիրճ ներկայացվեց 2015 թվականի ՀՀ պետական բյուջեի նախագծով ՀՀ
գյուղատնտեսության նախարարության կողմից իրականացման համար նախատեսված առաջնահերթ անհրաժեշտ ծրագրերը, որոնք նպատակաուղղվելու են գյուղատնտեսությունում տնտեսավարողների գործունեության համար բարենպաստ պայմանների ստեղծմանը, ճյուղի մրցունակության բարձրացմանը, արդյունքում` ոլորտի կայունացմանն ու զարգացմանը, պարենային անվտանգության ապահովմանը:
Շնորհակալություն